Szybowce termiczne

F3J
(strona w budowie)

Szybowce termiczne RC

Szybowce termiczne RC, obok zastosowań rekreacyjnych, występują w dwóch klasach zawodniczych:

F3B, klasa składająca się z trzech konkurencji: lot na odległość, długotrwałość oraz szybkość. Zawody odbywają się na trasie pomiędzy dwiema bazami odległymi o 150m (nie dotyczy długotrwałości). Właściwości aerodynamiczne modeli są dobierane kompromisowo dla wszystkich trzech konkurencji, modele są zwykle dość masywne z możliwością balastowania w zależności od rodzaju konkurencji i warunków. Często stosowanym profilem jest RG. W lataniu rekreacyjnym modele tej klasy są rzadko używane, zwykle latają dość szybko i wymagają solidnego holowania - najlepiej mechanicznego (z wyciągarki elektrycznej lub spalinowej),
F3J, konkurencja opiera się na jak najdłuższym locie w ciągu 10 minutowego czasu startowego oraz celnym lądowaniu. W ciągu kilku kolejek lotów zawodnicy uzyskują punkty za zajęte miejsca (wg. czasów lotu i celności lądowań) w poszczególnych kolejkach lotów, sześciu najlepszych walczy w lotach finałowych (czas startowy 15 min.) o miejsca w ostatecznej klasyfikacji. Trasa przelotów jest dowolna, określa się miejsce startu i lądowania. Każdy zawodnik stara się wykorzystać maksymalnie termikę, tak aby całkowicie wykorzystać czas startowy. Modele F3J są zwykle delikatniejsze od F3B, używane profile płatów są optymalizowane do lotów długotrwałych (często stosuje się SD 7036 i SD 7037). Typowy szybowiec zawodniczy F3J ma rozpiętość 2,8-3,5 m, jest wykonany całkowicie z laminatu. Mniej zasobni zawodnicy używają płatów styropianowo-fornirowych lub rzadko konstrukcyjnych. Ważnym problemem konstrukcyjnym (również w F3B) jest wytrzymałość płata na zginanie. Modele są holowane bardzo dynamicznie celem jak najszybszego wyczepienia holu (wtedy dopiero sędzia-chronometrażysta włącza stoper), a to oznacza występowanie dużych sił zginających na płat (a często łamiących ;))).
Lataniu rekreacyjnemu klasa F3J jest najbliższa. No bo co daje więcej satysfakcji, niż kilkudziesięciominutowe utrzymywanie się w powietrzu bez napędu - dzięki siłom natury? To jest właściwy sens latania szybowcami RC!

Holowanie szybowców RC

Holowanie, to ważny problem z kilku względów:

jest to moment niebezpieczny dla modelu, łatwo jest go rozbić, zdecydowana większość katastrof szybowców RC jakie widziałem, dokonała się podczas holowania,
od przebiegu holowania zależy początkowa wysokość lotu modelu (wykorzystanie długości holu),
na zawodach, od jakości procedury holowania, zależy wykorzystanie czasu startowego. Im model wcześniej zostanie wyczepiony z holu, tym zawodnik ma większą możliwość wykorzystania do maksimum czasu startowego,
można zostać okaleczonym lub nawet stracić życie (tak, jak 17-letni holownik czeski w 2000 roku).

Holowanie może odbywać się na kilka sposobów:

ręcznie przez jednego lub dwóch pomocników,
mechanicznie za pomocą wyciągarki spalinowej lub elektrycznej (zwykle rozrusznik samochodowy podłączony do akumulatora kwasowego), pilot ma możliwość włączania i wyłączania napędu stopą), holowanie odbywa się poprzez nieruchomy bloczek mocowany palikiem do ziemi, w klasie F3J podczas zawodów holowanie mechaniczne jest niedopuszczalne,
holowanie ręczne może odbywać się z bloczkiem (zwłaszcza przy bezwietrznej pogodzie) lub bez.

Poniższy rysunek pokazuje sposób holowania stosowany w F3J - przez dwóch pomocników z bloczkiem. W latach 2001-2002 taki sposób holowania był zabroniony podczas zawodów ze względów bezpieczeństwa. Od 2004 roku pierwotny sposób został przywrócony, jednak wprowadzono szereg obostrzeń.

W przypadku holowania modelu przy pomocy bloczka, koniec liny holowniczej musi być przymocowany do pręta zakotwiczonego w gruncie, który jest połączony z dwoma dodatkowymi prętami zabezpieczającymi za pomocą metalowych odciągów. Długość głównego pręta musi wynosić co najmniej 50 cm od uchwytu liny holowniczej. Pręty zabezpieczające muszą mieć długość co najmniej 30 cm. Główny pręt musi być wbity w grunt na głębokość co najmniej 40 cm. Uchwyt liny holowniczej nie może wystawać więcej niż 10 cm powyżej poziomu gruntu.

Bloczek (w kolorze czerwonym) ma za zadanie zmniejszyć potrzebną szybkość poruszania się "holowników" oraz zwiększyć szybkość modelu. Siła oporu modelu jest duża, pomocnicy naprawdę mają co robić podczas holowania. Ich szybkość poruszania się, mimo szczerych chęci, jest niewielka. Holowanie trwa kilka sekund. Model rozwija znaczną prędkość. W tym czasie pomocnicy holujący, ciągnąc bloczek z całych sił, przebywają odległość zaledwie ok. 10-15 m (zależy to także od siły wiatru). Jako holu używa się zwykle żyłki wędkarskiej o grubości 0,8-1,5 mm, zależy to głównie od wielkości modelu i sposobu holowania. Jej długość określa się w F3J na 150 m pod naciągiem siły 2 kG. Początek holu posiada kółeczko do zaczepienia na haku holowniczym modelu oraz spadochronik lub szmatkę o powierzchni min. 5 dm².

Bloczek do holowania ręcznego powinien mieć zamocowaną osłonkę, która ochroni pomocników holujących przed okaleczeniem w wypadku pęknięcia holu. Coś takiego się zdarza, uderzenie końcem pękniętej żyłki pokaleczyło już nie jednego holownika! Jeżeli holuje dwóch pomocników, zagrożenie jest mniejsze. Wówczas konstrukcja bloczka jest podpięta paskami o długości ok. 1,5 m, tak aby holownicy biegnąc nie przeszkadzali sobie.

Procedura holowania

Holowanie przeprowadza się zawsze pod wiatr. Pilot stoi za modelem, jeden z pomocników wypuszcza model, kolejny pomocnik lub dwóch zajmuje się holowaniem. Pilot może wypuszczać model sam, jest to jednak bardzo niebezpieczne dla modelu. Pomocnik wypuszczający model zahacza kółko holu na zaczepie modelu, razem z holującym naciągają wstępnie żyłkę siłą kilku kG (żyłka na długości 150 m zachowuje się prawie jak guma). Model powinien być trzymany za kadłub w okolicy haka pod kątem ok. 20-50 stopni do poziomu. Drugą ręką można podtrzymać model za skrzydło dla uniknięcia przechylenia modelu. Gdy wszystko jest gotowe (sędzia główny ogłosił ustalonym sygnałem początek czasu startowego) pilot daje ustalony znak holownikowi (np. podniesieniem nogi) do rozpoczęcia holowania. Wówczas holownik energicznie rusza na pełnym "gazie" naciągając jeszcze bardziej hol. Pomocnik wypuszczający model stara się jak najdłużej utrzymać model w rękach (nad głową), aż do momentu, gdy zostaje mu on niemal wyrwany z ręki. Dzięki silnemu naciągnięciu żyłki model błyskawicznie nabiera prędkości i bardzo szybko wznosi się. Holownik w tym czasie strasznie tyra. Pilot cały czas kontroluje model poprawiając kierunek lotu i utrzymując wysokością optymalne nachylenie modelu. Gdy model osiągnie prawi maksymalną wysokość, pilot sterem wysokości pochyla model w dół, celem nabrania jeszcze większej szybkości. Po czym "zaciąga" ster wysokości (tutaj następuje wyczepienie holu) i pionowym lub bardzo stromym lotem w górę zamienia energię kinetyczną modelu na potencjalną. Model zwalnia i po osiągnięciu szybkości przelotowej jest energicznym ruchem drążka wysokości "wstawiany na półkę" - czyli wypoziomowany. Powyższa procedura "w gwarze" jest nazywana "strzałem". Dzięki temu rozpędzony model po wyczepieniu się z holu zyskuje kilkanaście metrów lub nawet więcej dodatkowej wysokości. Czas lotu jest mierzony od momentu wyczepienia się modelu z holu do zetknięcia się modelu z ziemią lub jakimś obiektem stałym, jednak nie dłużej niż do końca czasu startowego.

Jak wynika z powyższego opisu, holowanie jest dość kłopotliwe ze względu na konieczność korzystania z pomocników i ich dobrej woli. Jest na to rada. Można użyć holu gumowego i dzięki temu być samowystarczalnym. Hol gumowy, swoją sprężystością częściowo zastępuje siłę mięśni holowników. Bloczka w tym wypadku nie stosuje się. Holowanie na gumie nie jest tak dynamiczne jak ręczne (zwłaszcza w końcowej fazie), jednak do latania rekreacyjnego i treningów wystarcza. Im model jest większy, tym silniejsza musi być guma. W sklepach modelarskich są dostępne czeskie hole w trzech rozmiarach:

Mini - do modeli małych - kilkusetgramowych, hol posiada 100 m żyłki i 20 m gumy o średnicy 3 mm, cena ok. 50 zł,
Standard - do modeli średnich - ok. 1 kg i rozpiętości do 2 m; 100 m żyłki i 30 m gumy 5 mm, cena ok. 90 zł,
Maxi - do modeli powyżej 2 m; 100 m żyłki i 30 m gumy 7 mm, cena ok. 145 zł.

Komplet zawiera spadochronik i bęben druciany do nawijania holu. Brakuje tylko palika.
Hol można też sobie zrobić samemu, jednak trzeba posiadać odpowiednią gumę. Najlepsza jest mocno rozciągliwa rurka gumowa. Znane są przypadki stosowania kilku pasm "gaciówki". Nie jest to najlepsze rozwiązanie.

Start z gumy odbywa się podobnie jak z wykorzystaniem holownika. Koniec holu od strony gumy trzeba dobrze umocować na kołku do ziemi. Gumę trzeba naciągnąć no i wystartować. Naciąg nie jest zbyt silny, przy odrobienie wprawy, pilot może sobie sam wypuścić model. Takie postępowanie odradzam początkującym. Można się pogubić! Dynamika startu znacząco rośnie przy wietrze, nawet niedużym. Wykonanie "strzału" przy użyciu gumy w zasadzie nie udaje się.

Model

W modelu szybowca RC bardzo ważne jest położenie haka holowniczego. Ogólną zasadę przedstawia rysunek.

Zielony punkt to środek ciężkości, wg. niego określa się położenie haka. Tę zasadę należy stosować, gdy plan modelu nie podaje umiejscowienia haka. W niektórych konstrukcjach można go przesuwać. Problem jest ważny. Niewłaściwe położenie może być przyczyną niestabilnego lotu podczas holowania, niemożnością uzyskania maksymalnej wysokości lub nawet rozbicia modelu.

Do rekreacyjnego latania termicznego można używać dowolnego szybowca. Jednak do uzyskania satysfakcji z długotrwałego lotu i możliwości korzystania z noszeń model musi posiadać kilka cech. Nie powinien być zbyt ciężki. Optymalne obciążenie powierzchni nośnej to 25-35 g/dm². Powierzchnia nośna przynajmniej 30 dm². Rozpiętość w okolicach 2 m i więcej. Płat powinien być wytrzymały odpowiednio do sposobu holowania, często się zdarza, że model składa skrzydła jak motyl. Dobrze gdy model jest wyposażony w lotki. Spośród typowych modeli z zestawów polecam produkty z ArtHobby: Lotus, Velvia, Thermik, Sierra, oraz firmy Blejzyk: Młodzik, Harpia, Vampir. Są to dobre krajowe konstrukcje styropianowo-fornirowe z kadłubami laminatowymi. Ceny, w zależności od rozmiaru, wahają się w granicach 350-900 zł. Zwykle oferowane są w zestawach w wykonaniu ok. 60-80 %. Zawodowcy latają konstrukcjami całolaminatowymi lub styropianowo-fornirowymi o rozpiętości powyżej 2,60 m. Przykłady to: Esprit, Mewa, Graphit, Stork, Gazela, Grifter. Poniższa fotografia przedstawia Mistrza Polski F3J z 1999 roku ze zwycięskim modelem Gazela. Jest to Aleksander Laskowski z Aeroklubu Grudziądzkiego. Ten model "poległ" w czerwcu 2000 podczas holowania z wyciągarki elektrycznej.

Takie modele z reguły posiadają oprócz lotek - klapy oraz stateczniki "motylkowe".

Do latania rekreacyjnego odradzam szybowce importowane typu "jakoś-tam-hajflaj". Zwykle mają niewielką powierzchnię i rozpiętość oraz słabe płaty konstrukcyjne. One tylko na opakowaniach wyglądają świetnie. Ich latanie najczęściej polega na szybkim spadaniu do celu. Próby dynamicznego holowania często powodują bardzo szybki powrót modelu na ziemię w stanie wymagającym posiadania foliowego worka.

Taktyka latania modelami termicznymi

Wylatane godziny powodują nabywanie doświadczenia co warto, a czego nie. Pozwalają, na podstawie obserwacji otoczenia, podejmować właściwe decyzje. Podczas latania z wykorzystaniem sił natury warto tę naturę poznać. Podstawowym problemem początkujących jest pytanie: po czym poznać, że nosi? Opiszę tu parę spostrzeżeń.

Najlepsze noszenia występują na większych wysokościach, powyżej 100 m. Stąd wniosek, że trzeba poprzez holowanie uzyskać jak największą wysokość. Modele zawodnicze holowane ręcznie ze 150 m żyłki potrafią uzyskać 140-200 m (superwyczynowcy potrafią osiagnąc nawet ponad 240 m - www.f3j.de/2005/f3j_germany2005_aktuell.htm , technika startu jest wtedy nieco inna, przypomina jazdę na nartach za motorówką, celem jest osiagnięcie dodatkowej szybkości). Czeski hol 100 m + 30 m gumy może dać ok. 100 do 130 m wysokości. Na małej wysokości trudno o termikę, powietrze dość intensywnie się miesza. Dlatego noszenia są krótkotrwałe, przemieszczają się w sposób trudny do przewidzenia. Jeżeli noszenie jest duże, gołym okiem widać podnoszenie się modelu w górę. Jednak najczęstrze słabsze noszenia są dość trudne do zauważenia.

W kominie szybowiec robi się jakby niespokojny, zwykle lekko się kołysze na boki, zwalnia szybkość lotu w stosunku do ziemi. Często komin "uderza" z boku, co powoduje przechył, zmianę kierunku i odejście od centrum komina. Model jest wypychany z noszenia. Warto obserwować ptaki, one bezbłędnie odnajdują i centrują kominy. Czasem lepiej popatrzeć na nie i nawet stracić kilka lotów szybowcem, stamtąd idzie jedynie słuszna nauka od samej natury. Kominy zwykle przemieszczają się z wiatrem. Dlatego po złapaniu komina trzeba starać się nie zgubić go, krążyć zataczając elipsy wyciągnięte w kierunku wiatru.

Duszenie można poznać na ziemi. Jeżeli jest ciepło i nagle odczuwamy lekki chłodnawy wiaterek, termy przez parę minut w okolicy nie będzie.

Modelowi w locie nie należy przeszkadzać nadmiarem ruchów sterami. Dobrze wyregulowany model powinien "umieć lecieć sam". Należy przeciwdziałać jego samowolnym zamiarom. Jeżeli nagle model zakręca, należy skierować go w stronę przeciwną, ponieważ zakręt może być powodowany wypychaniem lub uderzeniem komina. Każdy model ma tzw. biegunową lotu. W wielkim skrócie, jest to wykres pokazujący własności aerodynamiczne modelu w zależności od prędkości lotu. Jest taka optymalna szybkość przy której dany model ma np. maksymalną doskonałość lub minimalne opadanie. Nas interesuje zwłaszcza to ostatnie. Tę szybkość trzeba nauczyć się rozpoznawać i stosować. W noszeniu należy nieco zwolnić prędkość lotu, natomiast w duszeniu zwiększyć.

W lataniu modelami szybowców można w dużej części stosować taktykę używaną na szybowcach prawdziwych. A o tym trochę w sieci jest.

Wszystkich, którzy tu dotarli, proszę o cenzurę i konstruktywną krytykę wszystkiego co tutaj napisałem. To jest tekst własny.

c.d.n.

PRZEPISY TECHNICZNE
DLA ZAWODÓW MODELI ZDALNIE STEROWANYCH KLASY F3J
(ze zmianami obowiązującymi od 1.01.1999 roku oraz od 2001 roku)

Cel zawodów:

Organizowanie zawodów na długotrwałość lotu modeli szybowców termicznych zdalnie sterowanych. W trakcie zawodów wykonuje się kilka eliminacyjnych kolejek lotów. Zawodnicy dzieleni są na grupy. Punkty w każdej grupie przeliczane są na skalę 1000-punktową, aby wynik był obiektywny, niezależnie od zmian warunków pogodowych w czasie kolejki. Zawodnicy o największej ilości punktów uzyskanych w kolejkach eliminacyjnych, wykonują w jednej grupie dwa loty finałowe w celu ustalenia lokat. Cel zawodów (obowiązuje od 2001 r. do zastosowania od1999 r.)

Organizowanie zawodów na długotrwałość lotu modeli szybowców termicznych zdalnie sterowanych. W trakcie zawodów wykonuje się kilka eliminacyjnych kolejek lotów. Do każdej kolejki eliminacyjnej zawodnicy dzieleni są na różne grupy. Wyniki każdej grupy przeliczane są według określonego systemu, aby wynik był jak najbardziej obiektywny, niezależnie od zmian warunków pogodowych w czasie kolejki. W celu określenia lokat końcowych, zawodnicy o najwyższej ogólnej liczbie punktów zdobytych w kolejkach eliminacyjnych będą uczestniczyć, jako jedna grupa, w kolejkach dogrywkowych, których będzie nie mniej niż 2 i nie więcej niż 4. Ilość kolejek dogrywkowych ogłosi Dyrektor Sportowy przed rozpoczęciem zawodów.

5.6.1. Przepisy ogólne

5.6.1.1. Definicja modelu szybowca zdalnie sterowanego

Model latający, który nie jest wyposażony w urządzenia napędowe i w którym siła nośna wytwarzana jest przez siły aerodynamiczne działające na płaty nośne nieruchome względem modelu w locie (tzn. powierzchnie, które nie wykonują ruchu obrotowego takiego jak w śmigłowcu, ani ruchu wahadłowego takiego jak w skrzydłowcu). Modele latające o zmiennej geometrii skrzydeł muszą spełniać warunki techniczne, gdy skrzydła są nastawione na najmniejszą, jak i największą powierzchnię. Jakiekolwiek zmiany geometrii lub powierzchni mogą być dokonywane tylko za pośrednictwem aparatury sterującej.

5.6.1.2. Wykonanie modeli

Przepis B. 3.1. działu 4b ["Wykonawca Modelu"] nie dotyczy klasy F3J.

5.6.1.3. Charakterystyka techniczna modeli szybowców zdalnie sterowanych

a. charakterystyka ogólna
* maksymalna powierzchnia nośna (St) 150 dm²
* maksymalna masa modelu w locie 5 kg
* obciążenie powierzchni nośnej między 12 a 75 g/dm²
* minimalny promień nosa kadłuba 7,5 mm

b. Aparatura radiowa powinna być zdolna do pracy z innymi aparaturami o częstotliwościach rozstawionych w zakresie co 20 kHz. Jeżeli aparatura nie spełnia takiego warunku, zawodnik powinien podać wymaganą separację [maksymalnie 50 kHz]. c. Zabrania się stosowania urządzeń przekazujących informacje z modelu do pilota.
d. Zawodnik może użyć trzech modeli w zawodach.
e. Zawodnik może łączyć w sposób dowolny części modeli w czasie zawodów pod warunkiem, że model użyty do próby odpowiada charakterystyce technicznej, a elementy składowe zostały poddane kontroli technicznej przed rozpoczęciem zawodów. (Obowiązuje od 2001 roku)
f. W celu zapewnienia swobody przy ustalaniu kolejności startów w kolejkach, zawodnik musi zgłosić dwie różne częstotliwości, o separacji minimum 20 kHz. Organizatorzy mają prawo zażądać od zawodnika użycia konkretnej częstotliwości, najpóźniej 1/2 godziny przed rozpoczęciem kolejki, przy czym żądanie należy przedstawić w formie pisemnej i musi być wręczone zainteresowanemu zawodnikowi (lub kierownikowi ekipy).
g. Cały balast musi być umieszczony i bezpiecznie umocowany wewnątrz (obrysu) modelu.
h. Stosowanie urządzeń (zarówno przymocowanych na stałe jak i chowanych np. haczyk, zaczep itp.) służących do zatrzymania modelu na ziemi w czasie lądowania jest zabronione. Spodnia strona modelu może być wyposażona jedynie w zaczep do liny holowniczej i wiązania steru powierzchni (z owiewką lub bez). Zaczep do holu nie może być szerszy niż 5 mm i dłuższy niż 15 mm (czołowa szerokość, czołowa długość).

5.6.1.4. Zawodnicy i pomocnicy
a. Zawodnik (pilot) musi osobiście obsługiwać aparaturę
b. Każdy zawodnik może posiadać trzech pomocników. Kierownik ekipy jest również upoważniony do pomagania zawodnikowi. Maksymalnie dwóch pomocników może zajmować się holowaniem modelu.
c. Zabrania się używania na terenie zawodów urządzeń telekomunikacyjnych (włącznie z nadajnikami i telefonami) przez zawodników, pomocników i kierowników ekip.

5.6.2. Miejsce lotów

5.6.2.1. Zawody muszą odbywać się na względnie płaskim terenie, który minimalizuje możliwość wystąpienia efektów zboczowych lub falowych.

5.6.2.2.

a) Miejsce lotów powinno posiadać oznaczony korytarz startowy o szerokości 6 m wraz z centralną linią startową. Korytarz startowy powinien być umieszczony prostopadle do kierunku wiatru oraz posiadać punkty startowe -po jednym dla każdego zawodnika w grupie -umieszczone na centralnej linii startowej, oddalone od siebie przynajmniej o 15 m.
b) Miejsce lotów powinno posiadać punkty do lądowania, po jednym dla każdego zawodnika w grupie. Każdy punkt do lądowania powinien odpowiadać właściwemu punktowi startowemu i znajdować się w odległości przynajmniej 30 m od korytarza startowego w kierunku wiatru.

5.6.2.3. Środki kręgów do lądowania i linia holowania muszą być zawsze wytyczone. Natomiast obwody kręgów nie muszą być oznakowane. Organizator, zależnie od uznania Dyrektora Sportowego, może zastosować różne inne formy w celu zmierzenia odległości od środka kręgu np. miary, taśmy.

5.6.2.4.Przepisy bezpieczeństwa

a. Żadna część modelu nie może lądować ani za trzymać się w strefie bezpieczeństwa.
b. Model nie może przelatywać nad strefą bezpieczeństwa na niskim poziomie (poniżej 3 metrów) .
c. Nieprzestrzeganie przepisów bezpieczeństwa spowoduje odliczenie od końcowego wyniku zawodnika 100 punktów karnych. Należy zaznaczyć w karcie wyników, w której kolejce miało miejsce wykroczenie.

5.6.3. Loty konkursowe

a. Zawodnikowi przysługuje wykonanie minimum 5 lotów oficjalnych. Zaleca się wykonywanie większej liczby lotów.
b. Zawodnikowi przysługują dwie próby w każdym locie oficjalnym.
c. Wypuszczenie modelu, pod działaniem holu, przez zawodnika bądź pomocnika uznawane jest za oficjalną próbę.
d. Za lot oficjalny w danej kolejce uważa się ostatnią próbę wykonaną w czasie roboczym.
e. Wszystkie próby muszą być mierzone dwoma stoperami. W przypadku awarii obydwu stoperów, grupa poleci ponownie.

5.6.4. Loty powtórkowe

Zawodnikowi przysługuje prawo powtórzenia lotu jeśli:
a. Jego model zderzył się z innym modelem w locie, lub z modelem holowanym
b. Próba nie była mierzona przez oficjalnych chronometrażystów.
c. Próba została zakłócona lub przerwana na skutek niespodziewanych okoliczności, niezależnych od zawodnika.

Jeżeli lot został przerwany na skutek okoliczności niezależnych od zawodnika, a zawodnik kontynuuje holowanie lub podejmuje nowy start po ustaniu niekorzystnych okoliczności zakłada się, że zawodnik rezygnuje z prawa do nowego czasu startowego.

Nowy czas startowy jest przyznawany zawodnikowi zgodnie z następującą kolejnością:
1. w niekompletnej grupie lub w grupie kompletnej na dodatkowym punkcie startowym i punkcie do lądowania
2. jeśli jest to niemożliwe, wówczas w nowej grupie składającej się z kilku (minimum 4) zawodników powtarzających lot
3. jeśli to również jest niemożliwe, wówczas w swojej grupie pod koniec bieżącej rundy. W trzecim przypadku, lepszy z dwóch wyników (za lot oryginalny lub za lot powtórkowy) będzie wynikiem oficjalnym. Nie dotyczy to zawodników, dla których powtórzono kolejkę. Dla nich oficjalny jest wynik lotu powtórkowego. Zawodnik z danej grupy, który nie przystąpił do lotu powtórkowego, nie będzie upoważniony do nowego czasu startowego w przypadku ponownej powtórki.

5.6.5. Unieważnienie lotu i/lub dyskwalifikacja

a. Lot zostaje unieważniony z wynikiem zerowym jeżeli zawodnik użył modelu nie spełniającego wymogów punktu 5.6.1. Zawodnik może zostać zdyskwalifikowany jeżeli, zdaniem Dyrektora Sportowego, zawodnik dopuścił się rozmyślnego bądź jawnego naruszenia regulaminu.
b. Jeżeli podczas holowania lub lotu od modelu oddzieli się jakakolwiek część, lot zostanie unieważniony z wynikiem zerowym, z wyjątkiem sytuacji gdy oddzielenie części jest wynikiem zderzenia z innym modelem w powietrzu lub holem.
c. Oddzielenie się jakiejkolwiek części od modelu podczas lądowania (w momencie zetknięcia z ziemią) nie będzie brane pod uwagę.
d. Lot jest unieważniony z wynikiem zerowym jeżeli model jest pilotowany przez inną osobę niż zawodnik.
e. Lot jest unieważniony z wynikiem zerowym, jeżeli po wylądowaniu jakakolwiek część modelu znajduje się w odległości większej niż 75 metrów od środka kręgu do lądowania wyznaczonego danemu zawodnikowi.

5.6.6. Organizacja lotów

5.6.6.1. Kolejki i grupy

a. Ustalając kolejność lotów w kolejkach eliminacyjnych bierze się pod uwagę częstotliwości nadajników. Należy zorganizować to w taki sposób, aby umożliwić jednoczesne loty jak największej liczbie zawodników. Zaleca się, aby grupa składała się z minimum 6, a najlepiej 8 do 10 zawodników.
b. Kolejność lotów powinna być zaplanowana w kolejkach podzielonych na grupy.
c. Kolejność lotów powinna być wyznaczona przez system matrycowy, który minimalizuje możliwość wspólnego lotu z tymi samymi zawodnikami więcej niż jeden raz (patrz punkt 5.6.12.5 dotyczący systemu matrycowego)
d. Przystąpienie do zawodów będzie możliwe tylko wtedy, gdy będzie wolne miejsce w matrycy.
e. Zawodnik otrzyma numer startowy na wszystkie kolejki eliminacyjne. Będzie to numer "wyjęty" z matrycy.
f. Jeżeli podczas lądowania model dotknie pilota lub jego pomocników, zawodnik nie otrzyma punktów za lądowanie.

5.6.6.2. Latanie w grupach

a. Zawodnikom przysługuje 5 minut czasu przygotowawczego, który odliczany jest od momentu wywołania grupy do zajęcia pozycji w strefie holowania do rozpoczęcia czasu startowego dla tej grupy.
b. Czas startowy dla każdego zawodnika w grupie wynosi dokładnie 10 minut.
c. Organizator musi bardzo dokładnie sygnalizować początek czasu startowego grupy, dwoma sposobami: akustycznie i wizualnie (patrz punkt 5.6.11.1.)
d. Sygnały akustyczne i wizualne muszą być podawane po upływie 8 minut czasu startowego.
e. Koniec czasu startowego grupy, musi być wyraźnie zasygnalizowany akustycznie i wizualnie, tak jak początek czasu startowego.
f. Po upływie czasu startowego, każdy model znajdujący się w powietrzu musi natychmiast wylądować.

5.6.7. Kontrola nadajników

a. Dyrektor Sportowy nie może rozpocząć zawodów, dopóki wszyscy zawodnicy nie zdeponują nadajników u organizatora.
b. Jeżeli zawodnik nie zdeponuje nadajnika przed oficjalnym rozpoczęciem zawodów, może nie zostać dopuszczony do pierwszej kolejki.
c. Jakiekolwiek użycie nadajnika w czasie zawodów bez zezwolenia Dyrektora Sportowego Jest zabronione i może spowodować dyskwalifikację zawodnika.
d. Zawodnik musi przekazać nadajnik wyznaczonej osobie (zwykle jest nią chronometrażysta) niezwłocznie po zakończeniu lotu.

5.6.8. Holowanie

5.68.1. W każdym przypadku modele muszą być holowane pod wiatr z oznaczonego korytarza startowego (5.6.2.2.). Próba jest unieważniona z wynikiem zerowym, jeżeli model wystartuje poza korytarzem startowym.

5.6.8.2. Holowanie może odbywać się tylko za pomocą linki holowniczej trzymanej ręką.

5.6.8.3.

a. Podczas holowania nie wolno używać żadnych mechanicznych środków pomocniczych ułatwiających holowanie z wyjątkiem bloczka. Dozwolone jest używanie ręcznych kołowrotków w celu zwinięcia linki holowniczej po zakończeniu holowania.
b. Natychmiast po wyczepieniu modelu z holu (bez żadnej zwłoki) pomocnicy muszą nawinąć hol na ręczny kołowrotek lub w przypadku używania bloczka, muszą kontynuować ciągnięcie holu do momentu, aż zostanie on usunięty całkowicie ze strefy holowania. Ma to na celu uniknięcie krzyżowania z innymi holami (w czasie holowania jak również przygotowanymi do holowania).
c. Bloczki obsługiwane mechanicznie muszą mieć bezpiecznie zamocowaną (za bloczkiem) nie tłukącą się osłonę o średnicy 15-20 cm, wygiętą w kierunku bloczka, która ma na celu ochronę holującego pomocnika w razie pęknięcia linki. W przypadku holowania modelu przez dwóch pomocników przy użyciu bloczka mechanicznego należy zastosować jedną z poniższych możliwości w celu ochrony pomocników w razie pęknięcia linki:
* Bloczek i zabezpieczająca osłona muszą być przymocowane w bezpieczny sposób do nierozciągliwego, sztywnego sznura o grubości około 10 mm, którego ramiona mają długość pomiędzy 1,5 a 3 m, z pętlami (uchwytami na ręce) na każdym końcu, lub
* Bloczek i zabezpieczająca osłona muszą być przymocowane w bezpieczny sposób do środka odpowiednio mocnego jarzma (sztaba lub rura) o długości większej niż 80 cm z uchwytami na dłonie na końcach (aby zapobiec możliwości wyślizgnięcia się jarzma z rąk pomocników).

5.6.8.4. Dyrektor Sportowy wyznacza strefę holowania. Podczas holowania osoby holujące muszą pozostawać w strefie holowania.

5.6.8.5. Urządzenia do holowania (kołowrotek, bloczek, kotwica i inne za wyjątkiem linki holowniczej wyposażonej [bądź nie] w element o objętości 5 cm³ lub masie 5 g) nie mogą być wypuszczone przez zawodnika lub jego pomocników w czasie holowania pod karą unieważnienia lotu bez możliwości wykonania powtórnej próby.

5.6.8.6. Każdy model wyholowany przed rozpoczęciem czasu startowego dla danej grupy musi natychmiast lądować i być powtórnie wyholowany w czasie startowym. Niedopełnienie powyższego wymagania spowoduje unieważnienie punktów uzyskanych w tej kolejce.

5.6.8.7. Lina holująca

a. Hol może być rozwinięty dla każdego zawodnika tylko przez 5 minut czasu przygotowawczego dla tego zawodnika i musi być zwinięty po zakończeniu jego czasu startowego.
b. Długość holu, mierzona pod obciążeniem 2 kg (4.4lbs), nie może przekraczać 150 metrów.
c. Hol (na całej długości) musi być wykonany z poliamidowego włókna pojedynczego. Linka musi być wyposażona w chorągiewkę o powierzchni 5 dm². Zamiast chorągiewki można stosować spadochron o minimalnej powierzchni 5 dm², pod warunkiem, że nie będzie on przymocowany do modelu i pozostanie złożony do momentu wyczepienia modelu z holu. Zezwala się na stosowanie elementów łączących (zaczep, węzeł, pętla) z innych materiałów, przy czym długość tych elementów nie może przekraczać 1,5 m i długość całego holu musi mieścić się w maksymalnej granicy 150 m.

5.6.9. Lądowanie

5.6.9.1. Przed rozpoczęciem zawodów organizator musi wyznaczyć kręgi do lądowania dla każdego zawodnika, zwykle w zależności od częstotliwości jego nadajnika. Zawodnik odpowiedzialny jest za lądowanie w wyznaczonym dla niego kręgu.

5.6.9.2. Podczas lądowania chronometrażyści muszą pozostawać po nawietrznej stronie linii holowania. Pilot i jeden pomocnik mogą przebywać wewnątrz kręgu o promieniu 15 metrów.

5.6.9.3. Jeżeli model wyląduje przed upływem czasu startowego, zawodnik może zabrać model pod warunkiem, że nie będzie przeszkadzać innym zawodnikom w grupie lub utrudniać lądowania innych modeli.

[... ]

5.6.10.1. Punktacja

Próba mierzona jest od momentu wyczepienia modelu z holu do momentu:

a. Pierwszego zetknięcia modelu z ziemią; lub
b. Pierwszego zetknięcia z jakimkolwiek obiektem pozostającym w kontakcie z ziemią.Elementy przyrządów do holowania (holi) odstające od ziemi nie będą uznane za obiekty pozostające w kontakcie z ziemią; lub
c. Upływu czasu startowego grupy.

[...]

c.d.n.

UWAGA: powyższy tekst powstał jakiś czas temu, był trochę modyfikowany w zależności od zmian w przepisach. Proszę go traktować jako ogólną informację - a nie ścisłą wykładnię przepisów.

Darmowy hosting zapewnia PRV.PL